Czego Nikt Nie Rozumie na Temat Białka – Oto Co Naprawdę Liczy Się w Diecie
Białko to jeden z najważniejszych składników odżywczych, szczególnie jeśli dbasz o swoje zdrowie, siłę i rozwój mięśni. Ale czy wszystkie białka są jednakowe? Czy porcja wołowiny i soczewicy zawierająca 25 g białka rzeczywiście działa tak samo w organizmie?
Na te pytania odpowiada Nassim Sahili – trener i dietetyk specjalizujący się w kulturystyce oraz żywieniu sportowym. W jednym ze swoich filmów na YouTube zagłębia się w temat jakości białka, który często bywa źle rozumiany przez ogół społeczeństwa.
Nie wszystkie białka są stworzone równo
Choć wiele osób skupia się wyłącznie na liczbie gramów białka w porcji, to jakość i biodostępność decydują o tym, jak bardzo wspiera ono Twoje ciało. Przykładem może być porównanie porcji wołowiny i porcji soczewicy – obie zawierają tyle samo białka, ale ich wpływ na organizm jest zupełnie inny.
Dlaczego? Ponieważ nie chodzi tylko o ilość, ale także:
- ✅ Profil aminokwasowy
- ✅ Stopień przyswajalności (biodostępność)
- ✅ Obecność substancji antyodżywczych
- ✅ Warunki produkcji i pochodzenia białka
Zrozumienie struktury białka i jego roli w organizmie
Białka to długie łańcuchy aminokwasów , które pełnią kluczową rolę w budowie i regeneracji tkanek – od mięśni po enzymy i hormony. Podczas trawienia są one rozkładane na mniejsze fragmenty: dipeptydy, tripeptydy, a następnie proste aminokwasy, które organizm wykorzystuje do naprawy i wzrostu mięśni, działania układu odpornościowego i funkcjonowania mózgu.
Nie wszystkie jednak białka dostarczają tej samej wartości odżywczej.
Jakość białka zależy od jego biodostępności i profilu aminokwasowego
🔍 Biodostępność – co to właściwie znaczy?
To sposób, w jaki organizm może wchłonąć i wykorzystać białko . Białka zwierzęce, takie jak te z jaj, kurczaka czy serwatki, mają wysoką biodostępność – są szybko i skutecznie przyswajane.
W przypadku roślinnych źródeł białka sytuacja jest bardziej złożona. Mieszczą się one często na niższym poziomie biodostępności, głównie z powodu:
- ⛔ Obecności substancji antyodżywczych (np. fitoestrogennych lub inhibitorów trypsyny), które utrudniają trawienie
- 📉 Niższej zawartości niektórych niezbędnych aminokwasów
Kompletne vs. niekompletne białka
Organizm potrzebuje 9 niezbędnych aminokwasów , których sam nie potrafi wytworzyć. Białka zwierzęce – np. z jaj, ryb, drobiu czy nabiału – są nazywane kompletnymi , ponieważ zawierają je wszystkie w odpowiednich proporcjach.
Z kolei większość białek roślinnych – takich jak te z fasoli, soczewicy czy orzechów – jest niekompletna , bo brakuje im jednego lub kilku aminokwasów. Jednak łącząc różne źródła roślinne , np. ryż + soczewica , możesz uzyskać pełnowartościowy profil aminokwasowy – bez konieczności spożywania wszystkiego w jednym posiłku.
